Trang bị đầy đủ kiến thức về các loại đồ câu cần thiết cho những chuyến đi câu đầu tiên. Bài viết này tổng hợp tất tần tật về đồ câu cá cơ bản, cung cấp chi tiết toàn bộ thông tin nhập môn câu cá hữu ích nhất.
Lựa chọn cần câu cá cho người mới bắt đầu
Bắt đầu bộ môn câu cá, không phải ai cũng có sẵn kinh nghiệm và kiến thức để chọn được một chiếc cần câu phù hợp. Lựa chọn cần câu quá rẻ sẽ khiến bạn phải mua lại nhiều lần, trong khi, không phải ai cũng đủ điều kiện để đầu tư vào những chiếc cần giá hàng chục triệu đồng. Dưới đây là một số gợi ý để chọn lựa một chiếc cần phù hợp, phục vụ tốt nhất cho sở thích câu cá của bạn.
Chọn cần câu hiệu quả, bạn cần hiểu rõ hai thông số quan trọng: Power và Action:
Power (độ cứng và khả năng uốn cong):
- UL (Ultralight): rất nhẹ.
- L (Light): nhẹ.
- ML (Medium Light): trung bình nhẹ.
- M (Medium): trung bình.
- MH (Medium Heavy): trung bình mạnh.
- H (Heavy): mạnh.
- EH (Extra Heavy): rất mạnh.
Action (độ uốn cong và độ ổn định khi giật câu):
- S (Slow): chậm.
- M (Medium): trung bình.
- MF (Medium Fast): trung bình mạnh.
- R (Regular): bình thường.
- F (Fast): nhanh.
- EF (Extra Fast): rất nhanh.
Khi câu cá ở sông, một chiếc cần dài từ 1,6m đến 3m sẽ là lựa chọn lý tưởng, còn câu ở biển, chiều dài cần câu nên dao động từ 3,2m đến 4,5m. Chiếc cần cũng cần nhạy để bạn dễ dàng nhận biết khi cá ăn mồi hoặc đang thăm dò, giúp thực hiện cú giật câu chính xác.
Nếu bạn chỉ câu cá để thư giãn, một chiếc cần dưới 1 triệu đồng là đủ dùng. Tuy nhiên, nếu bạn muốn theo đuổi câu cá như một môn thể thao, hãy cân nhắc kỹ hơn. Nên tham khảo các trang mạng, lắng nghe ý kiến từ những người có kinh nghiệm và dựa vào cảm nhận cá nhân để chọn được chiếc cần ưng ý nhất. Nhớ rằng, để câu cá chuyên nghiệp, ngoài việc đầu tư vào cần câu, bạn còn phải mua thêm máy câu, dây câu, lưỡi câu… chi phí sẽ không hề nhỏ, nhưng “tiền nào của nấy”.
Cùng tìm hiểu các vật dụng câu cá mà cần thủ cần trang bị dưới đây:
Dây câu cá (Nhợ câu)
Ngày xưa, ông bà ta thường sử dụng dây hoặc chỉ tơ tằm, hoặc chỉ vải gấp lại thành nhiều sợi để làm dây câu cá đồng. Những sợi chỉ này dù có độ bền nhưng dễ bị mục khi ngâm trong nước lâu ngày, không thể so với những sản phẩm hiện đại ngày nay.
Giờ đây, người đi câu không còn phải lo lắng về vấn đề đó nữa. Trên thị trường có rất nhiều loại dây câu nhập khẩu, đa dạng về kích thước và chiều dài. Bạn dễ dàng tìm mua những cuộn dây dài từ một đến hai trăm mét, hoặc chỉ cần vài chục mét nếu cần.
Các loại dây câu hiện có đến từ nhiều quốc gia ở Châu Âu và Châu Á, với các thương hiệu nổi tiếng như Stren, Pline, Sufix, Yo Zuri, Akamoto… Mỗi loại đều có độ mạnh từ 30 đến 50, với giá dao động khoảng 30.000 đến 40.000 đồng cho một cuộn 100 mét.
Lưỡi câu cá
Cá có nhiều kích thước khác nhau, do đó đồ câu lưỡi câu cũng cần được chọn lựa phù hợp với từng loại cá. Sử dụng lưỡi câu không đúng loại sẽ ảnh hưởng đến khả năng câu, chẳng hạn như không ai lại dùng lưỡi câu trắm đen để câu cá rô phi.
Hiện nay, lưỡi câu thường được chế tạo thủ công, với quy trình uốn từng vòng bằng các công cụ phổ biến như giũa và kềm.
Đồ câu này có gọng thấp rất nhạy, chỉ cần cá ngậm vào miếng mồi là lưỡi đã có thể dính chặt vào mép cá, mặc dù chưa kịp giật. Tuy nhiên, loại lưỡi này có thể dễ bị sẩy nếu cá quẫy mạnh.
Ngược lại, lưỡi câu với gọng cao thì độ nhạy kém hơn, thường chỉ dính khi cá táp mồi mạnh mẽ và nuốt hết mồi. Dù không nhạy bằng, nhưng một khi đã dính câu, lưỡi sẽ càng lún sâu vào mép cá khi cá quẫy.
Chì câu cá
Đồ câu cục chì câu giữ vai trò giúp kéo cục mồi xuống độ sâu mong muốn, cho phép người câu điều chỉnh khoảng cách giữa mồi và đáy nước. Nếu câu ở tầng đáy, cục chì sẽ giữ mồi gần sát đáy. Còn nếu muốn câu ở tầng giữa, cần điều chỉnh cục chì sao cho mồi lơ lửng, từ đó tạo điều kiện cho cá dễ dàng phát hiện và ăn mồi.
Nếu không có cục chì, mồi sẽ bị dòng nước đẩy lên cao hoặc trôi theo dòng chảy, khiến cá khó có thể tiếp cận. Chì câu thường có nhiều kích cỡ và hình dạng khác nhau. Với câu cá nhỏ, bạn cần sử dụng cục chì nhỏ như hạt lúa, trong khi câu cá lớn thì cần cục chì nặng hơn, có kích thước bằng ngón tay cái hoặc lớn hơn.
Đồ câu chì có nhiều loại, từ nhỏ nhất khoảng 1 gram đến lớn nhất từ 200 gram đến 300 gram, tương ứng với các số từ 1 đến 300. Khi câu cá đồng, bạn nên sử dụng loại chì từ số 1 đến số 5. Còn khi câu trong ao hồ, có thể dùng chì từ số 50 đến số 70, và khi câu ở sông, nên chọn chì từ 120 đến 150. Đặc biệt, đối với câu cắm và câu cá sặt, bạn không cần phải sử dụng chì.
Phao câu cá
Phao là đồ câu quan trọng, không thể thiếu phao, một vật dụng nhẹ, xốp, nổi trên mặt nước và được gắn với sợi dây câu. Thông thường, chỉ những phương pháp câu như câu cắm, câu nhắp, hay câu rê mới không cần sử dụng phao. Khi câu sông, nhiều người cũng không cần đến nó.
Phao sẽ nằm im trên mặt nước, nhưng khi có cá đến ăn mồi, nó sẽ bắt đầu chuyển động. Những người có kinh nghiệm lâu năm chỉ cần nhìn sự di chuyển của phao là có thể phán đoán được tình hình bên dưới: cá đang rỉa mồi, ngậm sơ sơ hay đã táp gọn. Họ cũng có thể đoán được kích thước của cá dựa vào cách đồ câu này di chuyển, như nhấp nhô nhẹ, kéo dài một đoạn, hoặc chìm nhanh đột ngột, từ đó ra tay đúng lúc để bắt được con cá.
Giỏ đựng cá
Đồ câu không thể không mang theo đó là giỏ đựng cá, vì khi cầm cần, ai cũng hy vọng sẽ gặp được những con cá tươi ngon. Mỗi khi câu được cá, người ta thường nhanh chóng cho chúng vào giỏ, mong sao giữ chúng sống được lâu, ít nhất là để mang về nhà.
Giỏ cá, hay còn gọi là cái ‘oi’, từ xưa đến nay đồ đi câu này vẫn giữ nguyên hình dáng. Đồ câu có kiểu dáng giống như bầu rượu, với miệng giỏ rộng và nắp đậy là cái hom, giúp cá không thể chui ra ngoài. Giỏ cá làm bằng tre vẫn được nhiều người sử dụng, và bạn có thể thấy chúng được bày bán ở nhiều cửa hàng dụng cụ câu cá. Tuy nhiên, nhiều người đi câu ngày nay lại thích tự làm cho mình những kiểu giỏ cá riêng, có thể làm từ tre, lưới kẽm, hoặc thậm chí là thùng sơn hay túi lưới ni lông. Nếu dụng cụ không đủ nước để giữ cá sống, họ thường ngâm nó xuống nước để bảo vệ cá khỏi bị chết khô.
Đối với những người câu rê hay câu nhắp, thường họ không cần mang theo giỏ đựng cá. Vì cá câu thường là cá lóc lớn, họ chỉ cần dùng sợi lạt để xỏ và treo tạm ở đâu đó là đủ.
Lon đựng mồi
Khi đi câu, chuẩn bị một chiếc lon đựng mồi là rất quan trọng. Bạn có thể tự chế tạo chiếc đồ câu này, nhưng cần lưu ý rằng nó phải có nắp đậy kín để giữ cho mồi sống như trùn, dế… không bị thoát ra ngoài và cũng ngăn không cho kiến bò vào. Kích thước của lon tùy thuộc vào số lượng mồi bạn dự định mang theo, có thể là lớn hoặc nhỏ, dựa vào thời gian câu cá dài hay ngắn.
Đừng quên mang theo một ít mồi thừa, vì việc thiếu mồi giữa chừng sẽ làm giảm bớt sự thú vị của buổi đi câu. Đi mượn mồi từ người khác chỉ là giải pháp tạm thời, và bạn không thể đảm bảo rằng họ sẽ đồng ý cho mượn. Hơn nữa, mồi của họ có thể không phù hợp với loại mồi mà bạn đang cần.
Hộp đựng lưỡi câu
Đi câu mà thiếu lưỡi câu chả khác nào ra trận mà không đem kiếm. Vì vậy, đồ câu tiếp theo mà bạn nên chuẩn bị là hộp đựng lưỡi câu, do cấu trúc nhỏ và nhọn nên cần có hộp đựng tránh để rơi gây nguy hiểm cho bạn và những người xung quanh. Thêm nữa, lưỡi câu thường được làm từ thép, nên dễ bị rỉ sét, cần hộp đựng riêng cho chúng.
Trong các phương pháp câu, câu cắm thường bị mất lưỡi nhiều nhất do hai nguyên nhân trên. Câu cắm thường sử dụng nhiều cần, và khi gặp cá lớn, chúng có thể quẫy mạnh, kéo theo cả cần lẫn lưỡi câu.
Nếu bạn đang câu mà bất ngờ mất lưỡi câu mà không mang theo lưỡi dự trữ, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến trải nghiệm câu cá. Vì vậy, dù bạn là cần thủ nghiệp dư hay chuyên nghiệp, đừng quên mang theo hộp đựng lưỡi câu.
Mồi câu cá
Để câu cá hiệu quả, sử dụng mồi là đồ câu không thể thiếu. Mồi câu có nhiều loại khác nhau, có thể tự tìm kiếm hoặc mua sẵn, thường không quá đắt. Mỗi loài cá đều có sở thích ăn mồi riêng, và chỉ khi đói chúng mới chấp nhận những loại mồi khác. Những người có kinh nghiệm trong nghề câu thường nắm rõ cá nào thích ăn mồi nào, góp phần lớn vào thành tích câu của họ. Có ba loại mồi chính: mồi thực vật, mồi động vật, và mồi pha chế:
- Mồi thực vật: Một số loài cá chỉ thích ăn thực vật. Loại mồi này có sẵn trong tự nhiên, như rong rêu, cỏ dại dưới nước, và trái cây rụng ven sông như chuối chín, dừa khô, hay cám rang. Các loài cá như trắm cỏ, mè vinh, hay ngát thường rất thích những loại mồi này. Người câu thường dùng chuối chín, khoai lang luộc, hay trái cây mắm chín để thu hút chúng.
- Mồi động vật: Đây là loại mồi phổ biến được hầu hết cá đồng và cá sông ưa chuộng. Mồi động vật có thể là cá con, tôm tép, trùn, trứng kiến, hay nhái bén.
- Mồi pha chế: Đây là loại mồi được chế biến từ nhiều thành phần khác nhau, kết hợp giữa động vật và thực vật theo công thức riêng, mang lại hương vị đặc trưng mà nhiều loại cá yêu thích. Mồi pha chế có thể được dùng để nhử hoặc gắn trực tiếp vào lưỡi câu.
Kết bài
Nắm vững kiến thức về đồ câu là điều cần thiết cho bất kỳ ai muốn bắt đầu nhập môn câu cá. Bằng cách lựa chọn đúng dụng cụ, áp dụng các kỹ thuật phù hợp và không ngừng học hỏi, bạn sẽ dần thấy bộ môn câu cá không hề khó. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết này đã giúp bạn có được cái nhìn tổng quan.